Trong đời sống xã
hội, pháp luật có vai trò đặc biệt quan trọng, vừa là công cụ quản lý nhà nước
hữu hiệu, vừa tạo hành lang pháp lý an toàn, tin cậy, thuận lợi cho sự phát
triển kinh tế - xã hội. Cùng với việc không ngừng xây dựng và hoàn thiện hệ
thống pháp luật, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, đưa pháp luật vào cuộc
sống trở thành yêu cầu cấp thiết, cần được thực hiện thường xuyên, liên tục và
hiệu quả với nhiều hình thức, biện pháp phù hợp.
Ngày 9/11 hàng năm
là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ngày Pháp luật được
tổ chức nhằm tôn vinh Hiến pháp, pháp luật, giáo dục ý thức thượng tôn pháp
luật cho mọi người trong xã hội. Đồng thời, tăng cường nhận thức của mọi người
về vai trò của luật pháp trong đời sống, tăng cường sự hiểu biết pháp luật và
khả năng thực thi pháp luật trong hoạt động quản lý nhà nước, hoạt động kinh tế
- xã hội và sinh hoạt hằng ngày của người dân.
Thông qua Ngày Pháp
luật giúp cho mọi tổ chức, cá nhân, công dân có ý thức tuân thủ pháp luật tốt
hơn, là dịp để đánh giá lại những kết quả đã đạt được và những hạn chế trong
hoạt động xây dựng, thực thi pháp luật. Qua đó, những người thi hành pháp luật
cũng sẽ nhận được những thông tin phản hồi, những quan điểm đánh giá về tất cả
các quy định pháp luật cũng như cách thức thực hiện, hiệu quả của hệ thống pháp
luật đối với đời sống xã hội. Từ đó hoàn thiện hơn hệ thống pháp luật, cũng như
cải thiện, nâng cao hoạt động của hệ thống tư pháp.
Ở nước ta, ngày
9-11 hàng năm là Ngày Pháp luật với dấu mốc đây là ngày ban hành bản Hiến pháp
đầu tiên năm 1946, là bản Hiến pháp của nền dân chủ đầu tiên của Nhà nước ta.
Hiến pháp 1946 đã thấm nhuần, thể hiện triệt để tinh thần, tư tưởng Hồ Chí Minh
về xây dựng Nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân. Ngày Pháp luật có ý nghĩa
giáo dục sâu sắc trong việc đề cao giá trị của pháp luật trong nhà nước pháp
quyền, hướng mọi tổ chức, cá nhân tính tích cực tham gia với hành vi, thái độ
xử sự pháp luật đúng đắn. Đề cao quyền cũng như trách nhiệm, nghĩa vụ của cá
nhân, công dân trong học tập, tìm hiểu pháp luật và tự giác chấp hành pháp
luật. Qua đó góp phần nâng cao ý thức và niềm tin pháp luật, từng bước xây dựng
và củng cố các giá trị văn hóa pháp lý trong cuộc sống xã hội. Đồng thời, đây
còn là mô hình để vận động, khuyến khích, kêu gọi toàn thể nhân dân chung sức,
đồng lòng vì sự nghiệp xây dựng và hoàn thiện nhà nước, phát huy triệt để tinh
thần đại đoàn kết toàn dân tộc, cùng tích cực hành động vì một Việt Nam dân
giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Do vậy, đây còn là sự kiện chính
trị, pháp lý có ý nghĩa nhân văn, ý nghĩa xã hội sâu sắc. Ngày 9-11 được coi là
điểm mốc, là sợi chỉ đỏ kết nối xuyên suốt, có sức lan tỏa sâu rộng trong cộng
đồng dân cư.
Điều 8 Luật phổ
biến, giáo dục pháp luật quy định:“Ngày 09/11 hằng năm là Ngày Pháp luật nước
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ngày Pháp luật được tổ chức nhằm tôn vinh
Hiến pháp, pháp luật, giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật cho mọi người trong
xã hội”. Cụ thể hóa Điều này, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 28/2013/NĐ-CP
ngày 4/4/2013 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành
Luật phổ biến, giáo dục pháp luật, trong đó quy định cụ thể nội dung, hình thức
và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức trong tổ chức triển khai thực hiện Ngày
Pháp luật.
Ngày Pháp luật được
tổ chức nhằm tạo bước phát triển mới trong việc nâng cao hiệu quả công tác
tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật - một bộ phận của công tác giáo dục
chính trị, tư tưởng và là nhiệm vụ thường xuyên của toàn bộ hệ thống chính trị
các cấp, các ngành với mục tiêu cuối cùng là hỗ trợ và tạo điều kiện để mọi cá
nhân, tổ chức biết sử dụng pháp luật làm phương tiện, công cụ bảo vệ quyền, lợi
ích hợp pháp của mình, của Nhà nước và của xã hội.